"Ναι, διαθέτω εξωτερική πολιτική... Ο σκοπός μου είναι να γίνω η συνείδηση του πλανήτη..." - Τζωρτζ Σόρος
της Βασιλικής Τεμπλαλέξη*
Η παραπάνω φράση χαρακτηρίζει απόλυτα τον George Soros όχι μόνο ως άνθρωπο, αλλά και ως επενδυτή. Ο Σόρος, τις τελευταίες δεκαετίες, είναι ένα από τα πιο πολυσυζητημένα πρόσωπα παγκοσμίως, καθώς χάρη στην πολυσχιδή δραστηριότητα του, το όνομά του τείνει να συνδέεται ποικιλοτρόπως με τις σημαντικότερες διεθνείς εξελίξεις.
Ο εβραϊκής καταγωγής δισεκατομμυριούχος είναι κυρίως γνωστός για τις κερδοσκοπικές και φιλανθρωπικές (!) του δραστηριότητες. Είναι, επίσης, ο άνθρωπος που προέβλεψε την τρέχουσα οικονομική κρίση, τις αδυναμίες της Ευρωζώνης και μίλησε για την ανάγκη αλλαγής του σημερινού οικονομικού συστήματος, επισημαίνοντας την ανικανότητα του καπιταλισμού να προσφέρει βιώσιμες λύσεις για την παγκόσμια κοινωνία. Γεννημένος στην Ουγγαρία του 1930, μετανάστευσε στις ΗΠΑ όπου δραστηριοποιήθηκε έκτοτε στον χρηματιστηριακό τομέα, μετά τις σπουδές του στο London School of Economics. Μέσα στα επόμενα χρόνια κατάφερε να συγκεντρώσει μια περιουσία που τον κατατάσσει στους 35 πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου.
Το αξιοσημείωτο στη περίπτωση του Σόρος είναι ότι «πλούτισε χωρίς να παράγει πλούτο». Η αρχική του ενασχόληση με τα χρηματιστηριακά και το real estate, μέσω της ιδιόκτητης εταιρίας Soros Furd Managment, επεκτάθηκε και στη διεθνή νομισματική αγορά, από όπου αποκόμισε κέρδη δισεκατομμυρίων δολαρίων και καθιερώθηκε στην παγκόσμια συνείδηση ως ένας υπερβάλλοντος ζήλου κερδοσκόπος.της Βασιλικής Τεμπλαλέξη*
Η παραπάνω φράση χαρακτηρίζει απόλυτα τον George Soros όχι μόνο ως άνθρωπο, αλλά και ως επενδυτή. Ο Σόρος, τις τελευταίες δεκαετίες, είναι ένα από τα πιο πολυσυζητημένα πρόσωπα παγκοσμίως, καθώς χάρη στην πολυσχιδή δραστηριότητα του, το όνομά του τείνει να συνδέεται ποικιλοτρόπως με τις σημαντικότερες διεθνείς εξελίξεις.
Ο εβραϊκής καταγωγής δισεκατομμυριούχος είναι κυρίως γνωστός για τις κερδοσκοπικές και φιλανθρωπικές (!) του δραστηριότητες. Είναι, επίσης, ο άνθρωπος που προέβλεψε την τρέχουσα οικονομική κρίση, τις αδυναμίες της Ευρωζώνης και μίλησε για την ανάγκη αλλαγής του σημερινού οικονομικού συστήματος, επισημαίνοντας την ανικανότητα του καπιταλισμού να προσφέρει βιώσιμες λύσεις για την παγκόσμια κοινωνία. Γεννημένος στην Ουγγαρία του 1930, μετανάστευσε στις ΗΠΑ όπου δραστηριοποιήθηκε έκτοτε στον χρηματιστηριακό τομέα, μετά τις σπουδές του στο London School of Economics. Μέσα στα επόμενα χρόνια κατάφερε να συγκεντρώσει μια περιουσία που τον κατατάσσει στους 35 πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Αγγλίας και των ασιατικών χωρών. Τη δεκαετία του '90, έχοντας προβλέψει την υποτίμηση της στερλίνας, ο Σόρος απέσυρε τις επενδύσεις του, καταρρακώνοντας την Τράπεζα της Αγγλίας με ίδια κέρδη 1.1 δισ. δολαρίων, ποσό το οποίο επωμίσθηκε ο μέσος Άγγλος φορολογούμενος (σημ. Wake Up : διαβάστε για τη "Μαύρη Τετάρτη"). Το σκηνικό ήταν παρόμοιο κατά την ασιατική οικονομική κρίση του 1997, που είχε ως αποτέλεσμα οι οικονομίες της Μαλαισίας και της Ταϊλάνδης να δεχθούν ισχυρότατα πλήγματα και οι κυβερνήσεις τους να κατηγορούν τον Σόρος ως πρωτεργάτη της νομισματικής κρίσης και συνωμότη των ισραηλινών συμφερόντων.
Επιπλέον, το 2002 καταδικάστηκε από γαλλικό δικαστήριο για οικονομικά εγκλήματα εις βάρος της τράπεζας Societe Generate, την οποία προσπάθησε να εκμηδενίσει, μέσω χρηματιστηρίου.
Λόγω του τρόπου δράσης του, ο Σόρος έχει χαρακτηριστεί ως αμοραλιστής κερδοσκόπος, κάτι που και ο ίδιος αποδέχεται εν μέρει. Θεωρεί ότι η αγορά και η οικονομία είναι έννοιες ασύμβατες με την ηθική. Συνεπώς, είναι ανώφελο να νιώθει ένοχος για τις κοινωνικές συνέπειες των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων και, κυρίως, για το γεγονός ότι πλουτίζει. Μάλιστα, δεν δίστασε να παραδεχθεί ότι, όταν τη δεκαετία του '90 έσωσε τον George Bush Jr. και την πετρελαϊκή εταιρία που διηύθυνε από βέβαιη χρεωκοπία, το έκανε πολύ απλά «για να αγοράσει πολιτική επιρροή».
Έχοντας πλήρη συνείδηση της δύναμης του «μέσου», ο Σόρος χρησιμοποιεί τα χρήματα για να προωθήσει τα πολιτικά του ιδεώδη, όταν το κρίνει απαραίτητο. Τα επαναστατικά κινήματα της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης που υπονόμευσαν τον υπαρκτό σοσιαλισμό, η ανοικοδόμηση των χωρών της πρώην Γιουγκοσλαβίας και η εκλογή του Ομπάμα οτη θέση του προέδρου των ΗΠΑ, σχετίζονται άμεσα με τις οικονομικές δραστηριότητες του Σόρος.
Ωστόσο, η εικόνα που ο ίδιος προωθεί δεν σχετίζεται μόνο με τη κερδοσκοπία. Το «κενό ηθικής» που δημιουργεί η ενασχόληση του με τον πλούτο, το καλύπτει μέσω της φιλανθρωπικής του δράσης και της ενασχόλησής του με ζητήματα «κοινωνικής ευαισθησίας».
Ο ίδιος έχει προβεί στη δημιουργία ή και χρηματοδότηση πληθώρας ανά τον κόσμο φιλανθρωπικών ιδρυμάτων, ίδρυσε το International Crisis Group και το Institute for New Economic Thinking, ενώ κατέχει ηγετικό ρόλο στα Human Rights Watch, Council for Economic Relations, Institute of Peace και World Economic Forum.
Η λίστα με τα ιδρύματα και τους οργανισμούς που επωφελούνται από τις φιλανθρωπίες του Σόρος είναι ατελείωτη. Μάλιστα, τόσο η στελέχωσή τους όσο και οι δράσεις τους έχουν δημιουργήσει αμφιβολίες για το κατά πόσον είναι ανεξάρτητα ή μήπως, τελικά, αποτελούν το Δούρειο Ίππο μιας ευρύτερης στρατηγικής του ίδιου του Σόρος.
Εξέχουσα θέση σε αυτό το πλαίσιο κατέχει το ομώνυμο Ίδρυμά του, για το οποίο έχει αναπτυχθεί μια τεράστια φιλολογία αναφορικά με την πραγματική του δράση και τους σκοπούς που εξυπηρετεί σε διεθνές επίπεδο.
Με όραμα το "κοινό καλό της ανθρωπότητας"
Το Ίδρυμα Σόρος, με την επωνυμία «Ίδρυμα Ανοιχτής Κοινωνίας» (Open Society Foundation), αποτελείται από ένα ευρύτερο δίκτυο 70 περίπου ιδρυμάτων, τα οποία δραστηριοποιούνται (κατά τόπους) σε όλες σχεδόν τις γεωγραφικές περιφέρειες. Ιδρύθηκε το 1984 μετά από πρωτοβουλία και χρηματοδότηση του Σόρος, και αρχικά η δημιουργία του αποσκοπούσε στο να συνδράμει τα κράτη της Σοβιετικής Ένωσης να ολοκληρώσουν επιτυχώς τη πορεία μετάβασης προς τον εκδημοκρατισμό. Σήμερα, κύριος στόχος του Ιδρύματος είναι η «Θεμελίωση ζωντανών και ισχυρών δημοκρατιών, σι κυβερνήσεις των οποίων λογοδοτούν στους πολίτες τους». Για τον σκοπό αυτό, το Ίδρυμα δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ανάληψη πρωτοβουλιών που εγγυώνται ένα δίκαιο νομικό, οικονομικό και πολιτικό σύστημα, διασφαλίζοντας έτσι τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα.
Οι τομείς δραστηριοποίησης περιλαμβάνουν την παιδεία, τη δικαιοσύνη, την υγεία και την ενημέρωση. Παράλληλα, προωθεί τη διασυνοριακή συνεργασία, εστιάζοντας στις περιθωριοποιημένες κοινότητες. Ευρισκόμενα όλα υπό την ίδια στέγη, τα κατά τόπους ιδρύματα διαθέτουν αυτονομία και αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες σε συνεργασία πάντα με το Ίδρυμα Σόρος. Δεδομένου ότι οι δωρεές για φιλανθρωπικούς σκοπούς στις ΗΠΑ δεν φορολογούνται, τα εκάστοτε ιδρύματα λαμβάνουν σημαντικά ποσά κάθε χρόνο από τον ίδιο τον Σόρος, τα οποία διαχειρίζονται ανάλογα με τις ανάγκες των κοινωνιών τους.
Το Ίδρυμα είναι το μέσο υλοποίησης της ιδέας της «ανοικτής κοινωνίας» που οραματίζεται ο Σόρος. Ο όρος αυτός αποδίδεται στον φιλόσοφο Πόπερ, η γνωριμία του οποίου με τον Σόρος υπήρξε καθοριστική στη διαμόρφωση της κοσμοθεωρίας του. Ως «ανοιχτή», αντιλαμβάνεται ο Σόρος κάθε κοινωνία που λειτουργεί στη βάση των δημοκρατικών αρχών και έχει ως βασικό της στόχο, πέρα από την ευημερία και την άμβλυνση των ανισοτήτων, τη διαρκή της αυτοβελτίωση. Για τον σκοπό αυτό, κυρίως σε πολιτικό επίπεδο, η διαφάνεια είναι στοιχείο πρωτεύουσας σημασίας, όπως και η έννοια της ελευθερίας σε όλες τις εκφάνσεις της: ελευθερία σκέψης, λόγου, μετακίνησης και διακίνησης ιδεών και πληροφοριών.
Κατά τον Σόρος, οι ανοιχτές κοινωνίες είναι πιο ευέλικτες και, άρα, πιο βιώσιμες από τις κλειστές, για τον απλούστατο λόγο ότι είναι απαλλαγμένες από εθνικιστικά ή ταξικά πάθη, δηλαδή την ψευδαίσθηση ότι κατέχουν την απόλυτη αλήθεια, και ότι είναι υπέρτερες των υπολοίπων.
Επιπλέον, ο Σόρος θεωρεί πως, στη δεδομένη χρονική συγκυρία, το έδαφος είναι πρόσφορο για αλλαγή και υιοθέτηση των κανόνων της ανοιχτής κοινωνίας σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς το σημερινό καπιταλιστικό σύστημα έφτασε πια στα όριά του. Οι αδυναμίες του οφείλονται στην ύπαρξη κλειστών κοινωνιών: το εθνικό συμφέρον επιβάλλει φραγμούς στην ελεύθερη διακίνηση του εμπορίου και αποσκοπεί στην κυριαρχία ενός κράτους (εν προκειμένω οι ΗΠΑ). Στην ανοιχτή κοινωνία που οραματίζεται, υφίσταται ένας παγκόσμιος καπιταλισμός όπου τα πάντα υπάρχουν, δημιουργούνται και διακινούνται με άξονα το κοινό καλό της ανθρωπότητας και δεσπόζοντα ρόλο έχει μια μόνο κυβέρνηση που δεν εξυπηρετεί εθνικά συμφέροντα, αλλά ένα και μόνο συμφέρον, το παγκόσμιο.
Πάνω σε αυτή τη βάση, λοιπόν, δημιουργήθηκε και δραστηριοποιείται το Ίδρυμα Σόρος. Ωστόσο, παρά τους ευγενείς οικουμενικούς και ανθρωπιστικούς στόχους που έχει θέσει ο ιδρυτής του, η κατά καιρούς εμπλοκή του ονόματος του Ιδρύματος, αλλά και του ίδιου του Σόρος, σε ένα ευρύτερο δίκτυο πολιτικών και όχι μόνο δραστηριοτήτων, έχουν δημιουργήσει εύλογα την εικόνα ενός Ιδρύματος ενταγμένου στην υπηρεσία σκοπών, κάθε άλλο παρά ανθρωπιστικών.
Το Ίδρυμα Σόρος σε δεύτερη ανάγνωση
Σημαντικό κομμάτι της διεθνούς Κοινής Γνώμης δεν είναι καθόλου πεπεισμένο για τις αγνές προθέσεις του Σόρος και του Ιδρύματος του. Για την ακρίβεια, πολλοί θεωρούν πως ο ρόλος του Ιδρύματος κάθε άλλο παρά φιλανθρωπικός είναι και ότι, αντιθέτως, αυτό εντάσσεται στα πλαίσια μιας γενικότερης στρατηγικής του Σόρος να κατακτήσει τον κόσμο και να «γίνει η συνείδησή του».
Όπως και ο ίδιος έχει επισημάνει μέσα από τα άρθρα και τα βιβλία του, το σύγχρονο χρηματοπιστωτικό σύστημα έχει χάσει τη δύναμη του και την αξιοπιστία του και χρήζει αναδιαμόρφωσης. Τρανταχτή απόδειξη αυτού είναι η παγκόσμια οικονομική κρίση που βιώνουμε σήμερα και την οποία εκείνος είχε προβλέψει. Κατά τον Σόρος, θα πρέπει η διεθνής κοινωνία να στραφεί σε μια νέας μορφής οικονομική δομή. Και, μάλιστα, θεωρεί εαυτόν ως πρωτεργάτη αυτού του «μεσσιανικού» εγχειρήματος, το οποίο και έχει ήδη δρομολογήσει.
Σε αυτό το πλαίσιο οργανώθηκε και το Διεθνές Οικονομικό Συνέδριο που συγκάλεσε στις αρχές Απριλίου στο Bretton Woods, το σημείο όπου γεννήθηκε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και θεμελιώθηκε η παγκόσμια μεταπολεμική Οικονομία, το 1944. Η δημοσιότητα που δόθηκε σε αυτή την είδηση ήταν περιορισμένη. Άλλωστε, και οι συμμετέχοντες ήταν πρόσωπα εκλεκτά: 200 εξέχουσες προσωπικότητες -οικονομολόγοι, επιχειρηματίες και πολιτικοί- και ελάχιστοι δημοσιογράφοι. Το οικονομικό Συνέδριο, με τίτλο Αλλαγή του Κόσμου, διοργανώθηκε από το Institute for New Economic Thinking (ίδρυμα που ανήκει στην «αυτοκρατορία» του Σόρος) και σκοπός του ήταν η αναζήτηση λύσεων στην παγκόσμια κρίση και η εξεύρεση μιας νέας χρηματοπιστωτικής δομής, μακριά από το δολάριο, το οποίο έχει αποδυναμωθεί σημαντικά.
Η διοργάνωση του συνεδρίου θορύβησε κυρίως εκείνους που θεωρούν πως η ανοιχτή κοινωνία που οραματίζεται ο Σόρος και το έδαφος της οποίας έχει προλειάνει το Ίδρυμά του συντάσσεται με τις αρχές της παγκοσμιοποίησης και, ως εκ τούτου, αποτελεί ένα καθαρά νεοταξικό φαινόμενο. Μάλιστα, κάνουν λόγο για απόπειρα του Σόρος να δημιουργήσει μιας νέας μορφής αυτοκρατορία, όπου τα σκήπτρα θα ανήκουν στον ίδιο. Ο λόγος είναι πως η πραγμάτωση αυτού του εγχειρήματος τελεί υπό ορισμένες προϋποθέσεις, οι οποίες αναγάγουν το χρήμα και το κέρδος σε υπέρτατες αξίες και, συνεπώς, αντίκεινται στα ανθρωπιστικά ιδεώδη.
Βασικές προϋποθέσεις πραγμάτωσης είναι η διαμόρφωση της έννοιας του κράτους σε νέα βάση. Δηλαδή, η κατάργηση των συνόρων και η εξάλειψη των εθνικών κυβερνήσεων, που θα αντικατασταθούν από μια ανώτατη παγκόσμια κυβερνητική Αρχή, που θα διαχειρίζεται την παγκόσμια οικονομία και πολιτική, βασισμένη στην αρχή της διαφάνειας. Εντός αυτού του πλαισίου, το εθνικό συμφέρον και οι κυβερνήσεις που το προασπίζονται παύουν να υφίστανται, τα εκάστοτε εθνικά νομίσματα αντικαθίστανται από ένα ενιαίο νομισματικό σύστημα, οι φυσικές και πλουτοπαραγωγικές πηγές δεν εμπίπτουν πια στην εθνική δικαιοδοσία, ο ρόλος διεθνών οργανισμών (Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Παγκόσμια Τράπεζα, ΟΗΕ) αναβαθμίζεται και οι κοινωνίες, απαλλαγμένες από εθνικιστικά πάθη, αντιλαμβάνονται την ιστορία τους με όρους σχετικότητας, συνεισφέροντας παράλληλα, μέσω της προσήλωσής τους στην εργασία, στη βιωσιμότητα του νέου συστήματος και στη μεγιστοποίηση του κέρδους των επιχειρήσεων. Η μέχρι στιγμής δράση του Ιδρύματος Σόρος, για ορισμένους, φαίνεται πως συμβάλλει τα μέγιστα σε αυτό τον σκοπό καθώς, μέσω των χρημάτων που διοχετεύονται, προωθείται η αποδυνάμωση των σημερινών «κλειστών κοινωνιών» και των κυβερνήσεών τους (με πρώτο στόχο τις ΗΠΑ), η «εξαγορά» του παγκόσμιου πληθυσμού και η παγκοσμιοποιημένη αντίληψη της Ιστορίας. Βέβαια, ανάλογα με τα εκάστοτε δεδομένα, διαμορφώνεται και η δράση του Ιδρύματος. Στη περίπτωση των ΗΠΑ, οι τάσεις ηγεμονισμού που επέδειξαν μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και η χρήση στρατιωτικής ισχύος, ειδικά στην περίπτωση του Ιρακ και του Αφγανιστάν, δυναμιτίζουν το όραμα του Σόρος. Για τον λόγο αυτό, υπήρξε επιφανής υποστηρικτής της χρήσης «μαλακής ισχύος» στον πόλεμο ενάντια στη τρομοκρατία, ήταν αντίθετος με την πολιτική του Μπους (ενισχύοντας προεκλογικά τους αντιπάλους του), ενώ συντάχθηκε με την πολιτική του Ομπάμα που σκόπευε να δώσει τέλος στις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή. Έτσι, μέσω του Ιδρύματος, χρηματοδοτήθηκε σημαντικό μέρος της προεκλογικής εκστρατείας του.
Πρόσφατα, μάλιστα, ήρθαν στο φως στοιχεία πως δύο από τους σημαντικότερους υποστηρικτές του Ομπάμα προεκλογικά, το Sojournes (οργανισμός που δραστηριοποιείται στον τομέα της ενημέρωσης) και το Catholics in Alliance for the common good and catholics united, χρηματοδοτήθηκαν από το Ίδρυμα Σόρος. Επιπλέον, η επικεφαλής τους, κα Wallis, είναι παράλληλα και ηγέτης της συμμαχίας της Θρησκευτικής Αριστεράς, που προεκλογικά συντάχθηκε με το Δημοκρατικό Κόμμα και υποστήριξε σθεναρά την εκλογή Ομπάμα.
Σε ό,τι αφορά τη Μέση Ανατολή, ο σημαντικότερος ανασταλτικός παράγοντας στην πραγματοποίηση της «ανοιχτής κοινωνίας» φαίνεται πως είναι τα αυταρχικά καθεστώτα. Ετσι, η εντύπωση ότι το Ίδρυμα ενεπλάκη έμμεσα στις τρέχουσες εξελίξεις είναι μάλλον οικεία. Πηγές αναφέρουν ότι ο Σόρος κατάφερε να προκαλέσει χάος και να υποκινήσει σε ένα βαθμό τις επαναστάσεις, όπως ακριβώς έπραξε και στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, τη δεκαετία του '90.
Στην Τυνησία, σε συνεργασία με το National Endowemnt for Democracy, προωθήθηκε η δημιουργία ενός επαναστατικού κλίματος, με αποδέκτες κυρίως νέους και επιστήμονες, χρηματοδοτώντας το Radio Kalima, ένα μέσο ενημέρωσης αντιπολιτευόμενο τον έκπτωτο Τυνήσιο Πρόεδρο Αλί.
Στην Αίγυπτο, οι χορηγίες και τα πρότζεκτς που χρηματοδοτήθηκαν, προωθήθηκαν από το Ίδρυμα μέσω του Eguptian Organization for Human Rights και του Arabic Network for Human Rights Inform που βοήθησαν στον σχηματισμό ομάδων κοινωνίας πολιτών. Έτσι, πέρα από την εξοικείωση του λαού με τις δημοκρατικές αξίες και τη χρήση των δυνατοτήτων του Ίντερνετ, ενισχύθηκε ο ρόλος της Αδελφότητας των Μουσουλμάνων, υποστηρικτής των οποίων είναι και ο πρόεδρος Ελ Μπαραντέι, που αντικατέστησε τον Μουμπάρακ. Αξιοσημείωτο είναι πως ο Μπαραντέι είναι παλιός γνώριμος του Σόρος από το International Crisis Group και πως το νέο Σύνταγμα της Αιγύπτου θεωρείται ένα από τα πρότζεκτς που κυοφορήθηκε από τους προαναφερθέντες οργανισμούς, λίγο πριν το ξέσπασμα των εξεγέρσεων.
Παράλληλα, το Ίδρυμα Σόρος φέρεται να έπαιξε ενορχηστρωτικό ρόλο στην απόφαση των ΗΠΑ να συμμετάσχουν στη διεθνή επέμβαση εναντίον του Καντάφι. Η «ανοιχτή κοινωνία» αποτελεί έναν από τους βασικότερους χρηματοδότες του Global Centre for the Responsibility to Protect. To εν λόγω think tank που υποστηρίζει τη δυνατότητα της διεθνούς κοινότητας να παρακάμψει την έννοια της εθνικής κυριαρχίας και να επέμβει ακόμη και στρατιωτικά προκειμένου να αποτρέψει εγκλήματα πολέμου, συμμετείχε ενεργά στις διαβουλεύσεις του Ομπάμα για την ενδεχόμενη συμμετοχή των ΗΠΑ. Ένα από τα βασικότερα στελέχη του οργανισμού, η Garth Evans, στενός συνεργάτης του Σόρος στο International Crisis Group, διατηρεί στενές επαφές με τη Samantha Powers, σύμβουλο του Ομπάμα και πρόσωπο-κλειδί στην τελική απόφαση του για επέμβαση στη Λιβύη.
Η θέση της Ελλάδας στον "φιλανθρωπικό χάρτη" του Ιδρύματος
Και η περίπτωση της Ελλάδας εμπίπτει στα ενδιαφέροντα τόσο του Ιδρύματος, όσο και του ίδιου του Σόρος. Αν και το Ίδρυμα δεν έχει άμεση παρουσία εντός των συνόρων, μέσω χρηματοδότησης ΜΚΟ και think tanks έχει αναπτύξει κι εδώ ένα ισχυρό δίκτυο επιρροής.
Την επιρροή αυτή, βέβαια (δικαιολογημένα ή όχι), ορισμένοι τη βλέπουν με καχυποψία και επιφυλακτικότητα. Κι αυτό γιατί τα χρήματα που διοχετεύονται στην Ελλάδα για εκπαιδευτικούς και ερευνητικούς σκοπούς προωθούν ιδιόμορφες αντιλήψεις, όσον αφορά την Ιστορία, τη δική μας αλλά και των γειτονικών κρατών. Σε αυτά τα πλαίσια, το Ίδρυμα Σόρος σχετίζεται άμεσα με την αναδόμηση της Ιστορίας που ενστερνίζονται αρκετοί κύκλοι, ακαδημαϊκού κυρίως επιπέδου, καθώς και έρευνες που αφορούν το ιστορικό μας παρελθόν και αμφισβητούν αντιλήψεις παγιωμένες στο συλλογικό υποσυνείδητο του Έλληνα, όπως το γεγονός ότι ως λαός δεν αποτελούμε συνέχεια των Αρχαίων Ελλήνων.
Πέρα, όμως, από τη δράση του Ιδρύματος, το γεγονός ότι ο ίδιος ο Σόρος τελευταία επιδεικνύει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την οικονομική κατάσταση της χώρας, εύλογα τροφοδοτεί σενάρια ότι αποσκοπεί στο να επωφεληθεί από την ελληνική οικονομική κρίση, η οποία, σε συνδυασμό με τη δράση του Ιδρύματος, διευκολύνει κατά πολύ την πραγμάτωση των σχεδίων περί αναδιαμόρφωσης του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος. Η πρόσφατη επίσκεψη του στην Ελλάδα (αρχές Απριλίου) ενίσχυσε περαιτέρω τα σχετικά σενάρια.
Επισήμως, στη συνάντηση συζητήθηκαν θέματα αναφορικά με τη διεθνή και εγχώρια Οικονομία, καθώς και οι εξελίξεις στη Β. Αφρική, αφήνοντας κατά μέρος το θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους. Ο Σόρος επαίνεσε τις ελληνικές προσπάθειες για έξοδο από την κρίση και διαβεβαίωσε πως οι ΗΠΑ και ο Ομπάμα θα συμβάλουν στο να αποτραπεί κάθε ενδεχόμενο χρεωκοπίας.
Βέβαια, παρασκηνιακά γίνεται λόγος για πρόθεση του μεγαλοεπενδυτή, που παλιότερα είχε ταχθεί υπέρ της αναδιάρθρωσης του χρέους, να επωφεληθεί από την τρέχουσα συγκυρία και, κυρίως, από τις μαζικές αποκρατικοποιήσεις, καθώς εποφθαλμιά την πώληση του ΟΣΕ και των ελληνικών λιμένων που περιλαμβάνουν οι συζητήσεις με την Cosco.
Δεδομένης της κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει η χώρα, τα περιθώρια για κάθε είδους φήμες και σενάρια είναι πολύ ευρύτατα. Οι προθέσεις και οι κινήσεις του Σόρος μπορεί να διέπονται από καθαρά επιχειρηματικά κίνητρα, μπορεί όμως να αποτελούν και μέρος μιας γενικότερης στρατηγικής για την πραγμάτωση της «ανοικτής κοινωνίας» που οραματίζεται.
Ό,τι και αν ισχύει από τα παραπάνω, πάντως, το σίγουρο είναι πως, σε αυτή τη φάση, θα πρέπει να μας προβληματίσει έντονα...
* Η Βασιλική Τεμπλαλέξη είναι διεθνολόγος, με ειδίκευση σε θέματα διεθνών σχέσεων της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου