του Σταμάτη Κυρζόπουλου
Με αφορμή την απρόσμενη για πολλούς εκλογική επιτυχία της
Χρυσής Αυγής στις προ μηνός εκλογές (όχι πάντως για τον γράφοντα, αν και δεν
έχει νόημα να παριστάνω τον μετά Χριστόν προφήτη), τα «Εγέρθητω», την προ
ημερών τηλεοπτική επίδειξη «ανδρισμού» του άτυπου υπαρχηγού της, αλλά και την
εκρηκτική άνοδο της ακροδεξιάς στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές στη Γαλλία,
θυμήθηκα ένα κείμενο, που είχα γράψει πέρυσι τον Αύγουστο, μετά το μακελειό στη
Νορβηγία και βρίσκοντας ότι είναι επίκαιρο, αποφάσισα να το αναδημοσιεύσω.
Παράλληλα στην ίδια ανάρτηση αναδημοσιεύω και ένα παλιό
προφητικό κείμενο του Μάνου Χατζηδάκι, γραμμένο το 1993, και το οποίο έφερε
πάλι στο φως ο Μιχάλης Γελασάκης στον ιστότοπο musicpaper.gr
Πόση
ελευθερία δικαιούνται οι εχθροί της ελευθερίας;
Τις πρώτες ώρες μετά το μακελειό στη Νορβηγία η πιθανότερη
εκδοχή για τον/τους δράστη/ες εφέρετο να ήταν κάποια ακραία ισλαμιστική - τρομοκρατική
οργάνωση. Σύντομα ξεκαθάρισε ότι επρόκειτο για Νορβηγό, λευκό και χριστιανό τον
Anders Behring Breivik, ο οποίος αυτόματα θεωρήθηκε παράφρων, μανιακός
δολοφόνος, για να προκύψει τελικά ότι δεν είχαμε να κάνουμε με έναν
διαταραγμένο αλλά με έναν φανατικό ιδεολόγο, εθνικιστή, ισλαμοφάγο,
αντικομμουνιστή. Βοηθούσης της οικονομικής κρίσης καθώς και της όξυνσης των
μεταναστευτικών πιέσεων οι ακραίες εθνικιστικές και ρατσιστικές αντιλήψεις και
οι πολιτικοί σχηματισμοί που τις πρεσβεύουν κερδίζουν έδαφος και καταγράφουν
ανοδικά εκλογικά ποσοστά σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες ακόμη και στις
πλουσιότερες και παραδοσιακά κοινωνικά και πολιτικά ανεκτικές χώρες του
ευρωπαϊκού Βορρά (Φινλανδία, Ολλανδία, Σουηδία, Δανία).
Η ίδια η Νορβηγία είναι ίσως η πλουσιότερη χώρα της
Ευρώπης, μια πολιτεία θεσμισμένη με βάση την ευρύτατη δυνατή συναίνεση, μια
κοινωνία με κουλτούρα ανοχής στην διαφορετικότητα. Οι δημοκρατικές λοιπόν
πολιτείες, οι ανοιχτές κοινωνίες, οι προοδευμένες οικονομίες βρίσκονται
αντιμέτωπες με τους χειρότερους εφιάλτες τους : την άρνηση της ίδιας τους της
ουσίας και της υπόστασης από ένα διαρκώς αυξανόμενο ποσοστό των πολιτών τους που
στρέφονται στις αγκάλες της πιο μισαλλόδοξης δυνατής άκρας δεξιάς. Δεν είναι
μάλιστα λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν, ότι ακριβώς αυτή η συναινετική πολιτική
κουλτούρα που επικράτησε στις χώρες αυτές και που δεν προσφέρει επαρκείς
δυνατότητες εκτόνωσης της δυσφορίας των πολιτών (ένα είδος συναινετικού
πολιτικού κομφορμισμού) οδηγεί τους «πολιτικά κορεσμένους» πολίτες στην
υιοθέτηση ακραίων ιδεολογιών και πρακτικών.
Τα ερωτήματα που γεννούνται είναι πολλά και οι απαντήσεις
εξαιρετικά δύσκολες.
Εν πρώτοις το ερώτημα του τίτλου: Πόση ελευθερία
δικαιούνται οι εχθροί της ελευθερίας;
Το ερώτημα αυτό ετέθη για πρώτη φορά μετά τη Γαλλική
Επανάσταση από τους Ιακωβίνους και τον αρχηγό τους Ροβεσπιέρο και η απάντηση
που έδωσαν, ότι οι εχθροί της δημοκρατίας πρέπει να πατάσσονται, οδήγησε στην
περίοδο της τρομοκρατίας, στις γκιλοτίνες και τελικά και τον ίδιο τον
Ροβεσπιέρο στην λαιμητόμο. Κατά τα λεγόμενα του Μαξιμιλιανού Ροβεσπιέρου, «η
μαλθακότητα προς τους προδότες θα μας καταστρέψει όλους». Αλλά και αν δεχθούμε
ότι οι συνθήκες στις σημερινές ευρωπαϊκές δημοκρατίες πόρρω απέχουν από την
Γαλλία του 18ου αιώνα, το ερώτημα επανέρχεται: πόση ελευθερία δράσης και
κινήσεων μπορεί να εκχωρηθεί σε πολιτικούς σχηματισμούς, οργανώσεις ή κόμματα
της άκρας δεξιάς ή και της άκρας αριστεράς που ξεκάθαρα και διακηρυγμένα
εναντιώνονται στην κοινοβουλευτική δημοκρατία και επιδιώκουν την ανατροπή της
και την αντικατάσταση της από κάποιου είδους δικτατορία (των αρίστων; των
χριστιανών; του προλεταριάτου; αδιάφορο).
Τα ερωτήματα όμως δεν σταματούν εδώ : Υπάρχουν
ηθικοί αυτουργοί στην τέλεση εγκλημάτων σαν αυτών του Νορβηγού μακελάρη; Και αν
ναι, πως τεκμηριώνεται η ενοχή τους και πως διώκεται; Ποιος ορίζει τι είναι
τρομοκρατία και ποιος τρομοκράτης;
Πρέπει να επιτρέπεται η δημοσίευση
προκηρύξεων τρομοκρατικών οργανώσεων και τι νόημα έχουν τέτοιες απαγορεύσεις
την εποχή του διαδικτύου; Τι είναι η Κυβερνοτρομοκρατία και πως
αντιμετωπίζεται; Πρέπει να αίρεται η ανωνυμία στο διαδίκτυο; Είναι τελικά η ασφάλεια
και η ελευθερία έννοιες από κάποιο σημείο και πέρα ασύμβατες και μήπως πρέπει
να δεχθούμε μια κάποια μείωση των ελευθεριών μας για να ενισχύσουμε την
ασφάλεια μας και με ποια μεζούρα θα μετρηθούν αυτά και ποιος θα κρατάει την
μεζούρα στα χέρια του;
Είναι δημοκρατικό να διώκονται οι φορείς
ακραίων απόψεων για την ιστορία όπως συμβαίνει σε πολλές χώρες με τους αρνητές
του ολοκαυτώματος ή και των εγκλημάτων των κομμουνιστικών καθεστώτων;
Οι απαντήσεις σε τέτοιου είδους ερωτήματα φαντάζουν
δύσκολες, αλλά κατά τη γνώμη μου πρέπει να δοθούν και να είναι κατά το δυνατόν
ξεκάθαρες και ευκρινείς. Η δημοκρατία είναι πολίτευμα δύσκολο και ευαίσθητο.
Είναι μια διαρκής άσκηση ελευθερίας, μια καθημερινή μάχη με τις προκαταλήψεις
μας. Η ανεκτικότητα την τρέφει, δεν την υπονομεύει. Η ελευθερία έκφρασης που
εκχωρεί στους αρνητές της ποτίζει και δεν πριονίζει τις ρίζες της.
Η ηθική της υπεροχή πηγάζει και αποδεικνύεται από την
ανοχή στους πολεμίους της και την αυστηρότητα στους λειτουργούς της.
Η ασφάλεια δεν εμπεδώνεται με περιστολή ελευθεριών, ισχύει
μάλλον το αντίθετο. «Το πρόβλημα με τους φονταμενταλιστές είναι ότι είναι
δύσκολο να μπούμε στην θέση τους, να σκεφτούμε όπως εκείνοι. Γι’ αυτό
καταφέρνουν να μας πλήττουν με τρόπο ανεπαίσθητο, πανούργο, αποτελεσματικό».
Η ήττα μας όμως υπογράφεται, όταν μας επιβάλλουν την ηθική
τους ατζέντα, όταν αναγκαζόμασθε (ή νομίζουμε ότι αναγκαζόμασθε) να μετέλθουμε
των δικών τους μεθόδων για να τους πλήξουμε, με την ψευδαίσθηση ότι ο σκοπός
αγιάζει τα μέσα.
* Ο Σταμάτης Κυρζόπουλος είναι ιατρός καρδιολόγος, στο Ωνάσειο
Καρδιοχειρουργιικό Κέντρο και εκτός από το News247 αναλύει και εκφράζει τις
σκέψεις του μέσα από το προσωπικό του blog sxoliopoliti.blogspot.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου